Λοξό Κάταγμα Μεσότητας Σκαφοειδούς (Β1 κατά Herbert*)

Oblique Wedge Fracture of Scaphoid (Herbert* Β1)

*Σκαφοειδές οστό: ανήκει στα οστά του καρπού: οστό τριών διαστάσεων, του οποίου το 80% και πλέον της επιφανείας του καλύπτεται από αρθρικό χόνδρο: τα κατάγματα σκαφοειδούς συνοδεύονται συνήθως από αρθρική ή/και συνδεσμική βλάβη (εσωτερικοί και  επί της παλάμης) ^[2] : ο μηχανισμός της κάκωσης συνίσταται σε υπερέκταση & κερκιδική κλίση της ΠΧΚ (οι ασθενείς πέφτουν στηριζόμενοι στην παλάμη τους - Fall onto an outstretched hand - FOOSH). [6], [9]

http://sketchymedicine.com/

  Οι δυνάμεις που δρουν επί του οστού είναι συνδυαστικές (συνάφειας, αποκοπής, συμπίεσης): σε τρισδιάστατη λογική: αξονική συμπίεση, ραχιαία υπερέκταση, ωλένια απόκλιση της ΠΧΚ άρθρωσης και μεσοκάρπιος υπτιασμός κατόπιν φόρτισης στην περιοχή του θέναρος.^[4] 

-Οι ταξινομήσεις που βασίζονται στην ενδογενή σταθερότητα του κατάγματος παραμένουν και σήμερα αποδεκτές. Η αστάθεια καθορίζεται ως μετατόπιση >1mm, συντριβή, σκαφομηνοειδής γωνία >60° και / ή κερκιδομηνοειδής γωνία >15°. Η σημασία της αστάθειας έγκειται στο γεγονός ότι αν δεν αποκατασταθεί αυτή, τα ποσοστά ψευδάρθρωσης είναι πολύ υψηλά.

-Το 1984 Timothy James Herbert (1941-Βρετανός ορθοπεδικός) στο Σύδνεϋ της Αυστραλίας παρουσίασε την ταξινόμηση Herbert ^[1]: 

ΤΥΠΟΣ Α:  Συντηρητική θεραπεία συνήθως
ΤΥΠΟΣ Α1: Φύματος 
ΤΥΠΟΣ Α2: Ατελές μεσότητας 

ΤΥΠΟΣ Β: Αργή πόρωση: απαιτούν εσωτερική οστεοσύνθεση
ΤΥΠΟΣ Β1: Λοξή καταγματική γραμμή 
ΤΥΠΟΣ Β2: Τέλειο κάταγμα μεσότητος 
ΤΥΠΟΣ Β3: Κεντρικού πόλου 
ΤΥΠΟΣ Β4: Διασκαφοειδικό περιμηνοειδές κάταγμα εξάρθρημα καρπού.

ΤΥΠΟΣ C: Καθυστερημένη πόρωση: Πλατιά καταγματική γραμμή, ύπαρξη κύστεων, οστεοπόρωση του εγγύς τμήματος. 

ΤΥΠΟΣ D: Εγκατεστημένη ψευδάρθρωση
ΤΥΠΟΣ D1: Iνώδης πόρος, άνευ παραμόρφωσης ή αστάθειας 
ΤΥΠΟΣ D2: Ψευδάρθρωση βράχυνση. Παραμόρφωση ασυμμετρία οστικών τμημάτων.

-To 1996 οι  Herbert & Filan αναθεώρησαν την ταξινόμηση του 1984: Οι κατηγορίες Α και C αφαιρέθηκαν. Η κατηγορία Β (πρόσφατα κατάγματα μέχρι 6 εβδομάδων - acute fractures) μένει ως έχει.  Η κατηγορία D (κατάγματα παλαιότερα των 6 εβδομάδων - non unions) έχει ως εξής ^[5]:

ΤΥΠΟΣ D1: Ινώδης ψευδάρθρωση. 
ΤΥΠΟΣ D2: Ψευδάρθρωση με πρώιμη παραμόρφωση. 
ΤΥΠΟΣ D3: Ψευδάρθρωση με προχωρημένη παραμόρφωση και σκληρυντικό πόλο.  
ΤΥΠΟΣ D4: Ψευδάρθρωση με ισχαιμική νέκρωση του κεντρικού πόλου.

Karapasias Nikos, MD Radiologist 

[1]Herbert TJ, Fisher WE. Management of the fractured scaphoid using a new bone screw. J Bone Joint Surg [Br] 1984;66-B:114-23.

[2]A single small bone Anatomy and biomechanics Diagnosis A rational approach to technique of acute scaphoid fractures Acute fracture and delayed union Surgical Techniques The Fracture Scaphoid1990, p.1,6 – 7, 13 -17, 20 -21, 28 – 33, 38 – 41, 52 – 53, 62 – 67, 70 – 73, 74, 78 – 83, 84,86 –7,88

[3]Cambell’s Operative Orthopaedics 9th edition 1998 Vol. 4 part XV The Hand Ch. 69 Wrist FRACTURE OF SCAPHOID p. 3456 – 3458

[4] Ε.Απέργης, Συνδεσμική Ανατομική Αγγείωση Καρπού, Εμβιομηχανική του Καρπού, Οξέα περιμηνοειδή εξαρθρήματα Κατάγματα – εξαρθρήματα του καρπού, Νοέμβριος 2004 σελ. 4 – 6, 9 – 13,27– 29, 39 – 40,69 – 71.

[5] Filan SL, Herbert TJ, Herbert screw fixation of scaphoid fractures, J Bone Joint Surg [Br] 1996;78-B:519-29.

[6]H. Knipe, A. Datir et al., http://radiopaedia.org/articles/scaphoid-fracture 

[7] Χ.Κ. Κίτσης, Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΜΙΚΡΩΝ ΥΛΙΚΩΝ ΟΣΤΕΟΣΥΝΘΕΣΗΣ ΣΤΗ ΨΕΥΔΑΡΘΡΩΣΗ ΤΟΥ ΣΚΑΦΟΕΙΔΟΥΣ ΟΣΤΟΥ ΤΟΥ ΚΑΡΠΟΥ, ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ, 2006

[8] N. Raby L. Berman Gerald de Lacey.Ο Καρπός και το Άπω Αντιβράχιο Ακτινολογία Τραύματος και Επειγόντων Περιστατικών (εγχειρίδιο) 2nd edition 2007 εκδ. Πασχαλίδης σ. 130 – 1, 142

[9]Π. Π. Συμεωνίδης, Κατάγματα και Εξαρθρήματα των Οστών του Καρπού Κατάγματα του Σκαφοειδόυς Οστού ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΗ Κακώσεις και Παθήσεις του Μυοσκελετικού Συστήματος 2Η ΕΚΔΟΣΗ 1996 σ. 117 –9